33. Op naar de winter 3

Nog één keer en dan hou ik er over op..

In nr 31 van oktober 2023 beschreef ik de prijsontwikkeling van gas. De prijs was toen €48,- per MWh op de Nederlandse TTF beurs, ook de futures tot diep in 2026 gingen uit van €48 of meer. Dat vonden we een lage prijs, want hij was gedaald vanaf €250 in augustus 2022. Ik betoogde dat de prijs onnodig hoog was en sloot af met een weddenschap dat de prijs zou dalen naar €35,- per MWh….

Rond 12 december werd de €35,- bereikt. Inmiddels is de future voor levering in maart gezakt naar €27,10. Dat is per m3 ongeveer 27 cent.

In de consumentenmarkt merk je daar nog weinig van, de aanbieders blijven hangen rond 44 cent per m3 (daar komt nog 58 cent belasting bij én netwerkkosten én vaste opslagen én BTW - lees nr 32 nog eens na). Maar de komende weken zal ook de consumentenprijs toch wel iets gaan zakken.

Wat kunnen we nog verwachten?

Drie dingen weten we:

Het verbruik zakt weer…

De winter loopt nu af (OK, op 26 februari 1986 won Evert van Benthem zijn tweede Elfstedentocht – het kan dus nog…) en het gasgebruik wordt weer minder. Op de koude dagen in januari joegen we er in Nederland zomaar 1500 GWh doorheen, ongeveer 150 miljoen kuub per dag, maar nu is het weer gezakt tot rond de 100 miljoen kuub. We blijven zuinig; vrijwel elke dag gebruiken we minder dan het 2019-2021 gemiddelde.

Afb. gasgebruik per dag vergeleken met 2019-2021(bron Entsog).

Voor de hele EU is de verminderde consumptie ongeveer 40 miljard kuub op jaarbasis, in 2023 was de gasconsumptie op het niveau van 1995!

De voorraden zijn nog goed gevuld…

De opslagen zijn nog steeds goed gevuld. De EU-opslagen zijn nog voor 67% vol. Nederland zit iets lager op 60%, maar Duitsland heeft nog 72% en Oostenrijk (de nummer 4 van Europa) zit nog boven de 80%. Portugal heeft zelfs 105%! De meeste landen onttrekken nu natuurlijk gas uit de voorraad, maar enkele landen zijn alweer aan het vullen. Het vullen was vorig jaar erg duur, maar nu is de prijs een stuk lager.

Hernieuwbaar groeit door…

In 2022 bereikte de EU 23% hernieuwbare energie, de 2023 cijfers zijn nog niet bekend maar het zal rond de 25% liggen.  

Afb. hernieuwbare energie in de EU, in procenten van het eindgebruik.

De groei van van hernieuwbare energie zorgt er ook voor dat er minder gas nodig is, vooral voor de elektriciteitsproductie. Hoewel Europa in hoog tempo elektrificeert, zakte het totale stroomverbruik toch 3% en in 2022 en ook 3% in 2023 naar het niveau van 2002. Het hernieuwbare aandeel is inmiddels 44% (Nederland zit op 50%). Zon en wind dekken nu 27% af. In 2023 werd er in de EU 17 GW aan wind bijgeplaatst en 56 GW aan zonvermogen. Dat zal de komende jaren nog wel doorgroeien.

Wat betekent dit voor de gasprijs?

De onrust in het Midden Oosten en de aanval op Oekraïne lijken nauwelijks invloed te hebben op de wereldmarktprijs: de gasprijs in de VS was begin januari nog boven de $3 per miljoen BTU, begin februari dook hij onder de $2,- , hij zit nu op $1,8. De Europese benchmark is de TTF prijs, in oktober ’23 was hij €48 per MWh, inmiddels is het tot ongeveer €27 per MWh gezakt. Dat ervaren we nu als spotgoedkoop, maar deze Europese prijs is ongeveer 4 keer zo hoog als in de V.S. !

Bestudeer onderstaande uitleg even, dan ziet u wat ik bedoel…..

BTU, kuubs, MWh of Therm….

Op de gasrekening wordt er met kubieke meters gas gerekend. In de energiewereld gebruikt men liever de energie-eenheid Joule. Voor ons gas rekenen we met 35,17 miljoen Joule (of 35,17 MJ) per kubieke meter. Maar voor de groothandelsprijs wordt niet gerekend in kubieke meters of Joule maar in Euro’s per MWh. 35,17 MJ is 9,769 kWh, voor een snelle berekening mag je uitgaan van 10 kWh per m3 gas, dan is 1 MWh dus 100 m3 gas. Onthoud: de prijs in Euro per MWh is ongeveer de prijs in centen per kubieke meter; de huidige marktprijs van €27 per MWh is dus ongeveer 27 cent per m3.

In Amerika gaat de prijs in dollars per miljoen British Thermal Units (BTU). Voor miljoen gebruiken wij vaak Mega (M). In Amerika gebruiken ze echter MM, dat is de Latijnse M voor 1000. Een miljoen is dan MM. Om van MMBTU te rekenen naar MWh geldt: 1 MMBTU = 0,293 MWh. Of andersom: 1 MWh = 3,412 MMBTU. Om de Amerikaanse prijs te vergelijken met de Europese moet je ook nog van Dollar naar Euro rekenen.

In Engeland doen ze het weer anders, daar rekenen ze in ponden per Therm, een Therm is gelijk aan 100.000 BTU, dat is ongeveer 29 kWh of 3 m3 gas.

De Amerikaanse gasprijs is nu ongeveer $1,8 per MMBTU, dat is ongeveer €6,14 per MWh. Maar onze huidige TTF prijs is rond €27,- per MWh!  Dus… In de V.S. is de markprijs ongeveer 4 keer zo laag. Door in de V.S. te kopen en in de EU te verkopen is er veel geld te verdienen, dat zien we ook terug in de winstcijfers van bv. Shell ( $28 miljard winst in 2023).

Mijn schatting…

De snelle groei van de wereldwijde gasproductie en de uitbreiding van infrastructuur voor LNG, gecombineerd met de aanhoudende groei van hernieuwbaar in de EU en de aanhoudende besparingen op energie in het algemeen (mede door de hoge belasting op gas) zullen (denk ik…) leiden tot een gasprijs van ongeveer €20,- per MWh, de consumentenprijs wordt dan ongeveer €0,95 per kuub. En wat is uw schatting? Jaagt de lagere prijs de consumptie weer op?; zal Trump straks de LNG export uit de V.S. beperken;? zet het nieuwe kabinet de uitbouw van hernieuwbaar stil?

Toe lezer, subscribe even (gratis natuurlijk):

NB: de links zitten “onder" de groene tekstdelen.

Links:

Het overzicht van de Europese gasopslagen: https://agsi.gie.eu/

De futures van de TTF

Aardig artikel over de Europese stroomproductie en over de zonnestroom

Alle 33 nieuwsbrieven op een rij