26. Stijging daalt, daling stijgt…

Na de snelle stijging van de CO2 uitstoot van 2021 lijkt die van 2022 mee te vallen.

In Coronajaar 2020 zakte de CO2 emissie van de wereld lekker in. In 2021 herstartte de economie en steeg de uitstoot weer. In 2022 werd er wereldwijd overgestapt van gas naar kolen, dat joeg de CO2 emissies weer op. Maar nu lijkt het erop dat het meevalt. Wegvallende grootverbruikers, serieuze besparingsmaatregelen en de doorgaande groei van oa. elektrisch vervoer compenseert de groei uit het kolengebruik. De netto groei in 2022 blijft beperkt tot 1%. Fatih Birol, de head honcho van IEA, het International Energy agency,  twitterde dat zonder de nieuwe technieken de toename drie keer zo hoog zou zijn.

afb. de tweet van Fatih Birol

De uitstoot zal nu uitkomen op 33,8 miljard ton, de toename is slechts 300 miljoen ton, veel minder dus dan de 2 miljard ton toename in 2021.

afb. De toename van de CO2 emissie 2008-2021

In Nederland was de uitstoot in het eerste kwartaal echt minder dan in 2021. Vooral de veel lagere stroomproductie  (-14%) en het zachte weer zorgden daar voor.

Het CBS meldde:

De CO2-uitstoot door de Nederlandse economie was in het eerste kwartaal 9,9 procent lager dan in hetzelfde kwartaal van 2021, terwijl het bruto binnenlands product (bbp) in diezelfde periode met 7 procent groeide. Voor vrijwel alle sectoren van de economie geldt dat de productie fors hoger lag, terwijl de CO2-emissies lager waren.

Ook de toename van de productie uit hernieuwbare bronnen droeg bij aan de lagere uitstoot.

Gaat dit nu doorzetten? Is het einde van de groei van fossiel in zicht? In 2020 schreef BP in haar 2020 Energy Outlook dat de vraag naar olie het hoogste punt had bereikt, ook omdat COVID de economische groei voor langere tijd zou verstoren. Maar dat bleek toch een foute inschatting, in de 2022 Outlook wordt het Peak Oil moment wat later voorzien. BP verwacht nu dat in 2030 de vraag zakt naar 90 miljoen vaten per dag (nu ongeveer 100 miljoen). In 2040 zal het op 55 miljoen komen en in 2050 op 24 miljoen.

IEA komt ook op 24 miljoen vaten uit in 2050, maar in hun voorspelling komt de afname in 2030 al op 72 miljoen vaten per dag uit. Het IPCC heeft meerdere scenario’s, variërend van snelle afname tot lichte groei.

afb. 5 IPCC scenario’s

Er zijn ook scenarioschrijvers die helemaal geen vermindering verwachten, bv OPEC denkt dat  in 2050 zelfs meer olie gebruikt zal worden, de CO2 emissie daalt in hun scenario dan ook niet. Zie ook dit artikel van Alex Kimani op Oilpricecom.

Veel zal afhangen van de economische groei de komende jaren, het succes of falen van de energiebesparing en de groei van de renewables. Wereldwijd zit de groei er goed in, het IEA rapport over 2021 zegt: .

Solar PV remains the powerhouse of growth in renewable electricity, with its capacity additions forecast to increase by 17% in 2021 to a new record of almost 160 GW. In the same time frame, onshore wind additions are set to be almost one-quarter higher on average than during the 2015-20 period. Total offshore wind capacity is forecast to more than triple by 2026.

In onze eigen omgeving is er ook groei, vooral in wind en zon.  De CBS rapportage Hernieuwbare Energie 2021 kwam eind september uit, boordevol mooie cijfers. Maar oei!, we kwamen toch lager uit dan in 2020… Om aan de EU eisen van de Renewable Energy Directive te voldoen hadden we in 2020 voor €140 miljoen een “statistische overdracht” voor 49,14 PJ geregeld met Denemarken. In 2021 deden we dat niet want de EU eis gold voor 2020 en niet voor 2021, de “"gesmokkelde” 49,14 PJ kwam dus niet terug op de 2021 lijst.

Van de totale 268 PJ is het voor 27,7 PJ uit biomassa nog onduidelijk of dat wel geteld kan worden omdat de EU spelregels zijn gewijzigd. Als dat niet kan zal 2021 nog lager uitkomen.

Het is wel verheugend dat zon en wind fors groeiden. 

afb. uit de CBS rapportage 2021 (onze totale stroomvraag is 432 PJ of 120 TWh).

De groei houdt in 2022 nog aan, voor zon is er tot 1 oktober alweer 1562 MW aan grote zonneprojecten bijgekomen.

afb. de groei van hernieuwbaar sinds 1990, uit de CBS rapportage 2021

Een mooie groeier is “buitenlucht warmte” (nu 10,34 PJ) , dat is de warmte die door de warmtepomp wordt gebruikt. Het is een wat vreemde spelregel, maar zo is het afgesproken. De grootste bijdrage komt nog steeds van biomassa, net als in bijna a;le landen in Europa.

Maar toch….

In de cijfers blijkt ook nu weer dat de snelle ontwikkeling bij hernieuwbare elektriciteit maar zo’n kleine impact heeft op het totaal. Al die zon en wind projecten…, en toch zitten we nog maar op 12%.... Over 8 jaar moeten we op 55% zitten!!. Dat kan alleen als we niet alleen de teller (hernieuwbare energie) laten groeien, maar ook de noemer (het totale gebruik) laten dalen. Daar doen we veel te weinig aan.

Toe beste lezer, subscribe even (gratis natuurlijk).

Klik op de groene link voor extra informatie:

CBS over de CO2 emissie in 2022 in het eerste kwartaal

De zeer leesbare BP Energy Outlook 2022

Het IEA rapport 2021 over de renewables.

Heerlijke cijfers in de CBS Hernieuwbare Energie Nederland 2021